Tekst: Agnieszka Spychała
LUBITEKA – bo tak możemy w skrócie powiedzieć o Miejsko-Powiatowej Bibliotece Publicznej im. J. Lompy w Lublińcu – nawiązuje swoją kompozycją oraz usytuowaniem do układu dawnego folwarku z XVIII wieku, w obrębie którego jest położona. Należał on pierwotnie do dóbr zamku rycerskiego w Lublińcu. W 1893 roku budynek został zaadaptowany na koniarnię miejscowego szpitala psychiatrycznego, na planach z 1911 roku funkcjonowała tam natomiast już gorzelnia, którą zniszczono pod koniec ii wojny światowej. Przewrotne „życie” zabudowań niemal zakończyło się z momentem zajęcia ich przez Armię Czerwoną w 1945 roku i urządzenia w budynku składu amunicji – pewnego razu odurzeni alkoholem żołnierze zaprószyli ogień, co doprowadziło do eksplozji i prawie całkowitego zniszczenia obiektu.
fot. Röben Polska
Po wojnie ruiny murów zostały rozebrane, a fragmenty ceglanych zabudowań odkryto dopiero w trakcie prac budowlanych nad nową biblioteką. W jej projekcie postawiono na klasyczne rozwiązania, dzięki czemu na jej elewację trafiła cegła klinkierowa Melbourne firmy Röben.
„Budynek biblioteki jest odniesieniem do historycznej zabudowy, stąd wynikła decyzja o zastosowaniu okładziny z czerwonej cegły oraz wykorzystaniu różnych wątków murarskich na elewacji. Drewno na południowej części fasady to nawiązanie do rekreacyjnego, zielonego charakteru doliny rzeki oraz pierwotnego charakteru miejsca, czyli folwarku zamkowego. W kontraście do ciężkich kompozycji ceglanych ścian zewnętrznych we wnętrzu zastosowano jasne kolory oraz materiały w różnych odcieniach drewna, które rozświetlane są przez przeszklenia znajdujące się na południowej elewacji” – mówi Marek Happach z pracowni H2 Architekci, odpowiadającej za projekt LUBITEKI.
Użycie klinkieru pozwoliło podkreślić historię samego miejsca i biblioteki, ale też osiągnąć unikalny, nowoczesny charakter inwestycji, spójny z innymi budynkami użyteczności publicznej w Lublińcu.
fot. Röben Polska
Ostatnie lata to okres rewitalizacji doliny Lublinicy – głównego ciągu kulturowo-przyrodniczego, przy którym usytuowane są najważniejsze przestrzenie publiczne miasta.
„Biblioteka przylega bezpośrednio do rewitalizowanego terenu nadrzecznego i została zaprojektowana tak, aby zapewnić widok na zamek i dolinę rzeki z najważniejszych pomieszczeń. Południową część działki zagospodarowano w sposób podkreślający walory widokowe i umożliwiający rekreacyjne wykorzystanie terenu nadrzecznego, a gmach biblioteki domyka dziedziniec folwarku. Mury oporowe i schody tworzą układ tarasów opadających w stronę rzeki. Warto zwrócić też uwagę na charakterystyczne odwrócenie funkcji zabudowy” – zauważa Marek Happach.
fot. Röben Polska
Nowa siedziba Miejsko-Powiatowej Biblioteki w Lublińcu mieści w sobie dział literatury pięknej i popularnonaukowej, oddział dla dzieci oraz czytelnię prasy. Oprócz tego w budynku znalazło się miejsce dla pracowni komputerowej, sali do gier, sali konferencyjnej i pomieszczeń administracyjnych. Obiekt stał się miejscem licznych wydarzeń kulturalnych oraz edukacyjnych. Wzrost czytelnictwa, jaki zanotowano w pierwszych miesiącach działalności LUBITEKI, jest najlepszym dowodem na to, że budynek spełnia swoją funkcję oraz staje się kulturalnym centrum miejscowej społeczności.
