Facebook

Czytaj ON-LINE

Artykuły wybrane z numerów magazynu zawód:architekt

Znaczące fragmenty wybranych artykułów Z:A udostępniamy on-line w naszym portalu. Chcesz je przeczytać w całości? Pobierz wybrane e-wydanie Z:A w pdfie.

Z:A 73

Po co zabytki politykom? Po co zabytkom politycy?
Po co zabytki politykom? Po co zabytkom politycy?

tekst: Wojciech Gwizdak

Fałszywa dobroczynność sprawia, że wiele zabytkowych kamienic dalej należy do zasobu gmin i znajdują się w nich zarówno mieszkania socjalne, jak i komunalne. Niestety lokatorzy zbyt często użytkują je w sposób, który z czasem doprowadza budynek do ruiny. »

Twarze samorządności okręgowej – PKOIA RP
Twarze samorządności okręgowej – PKOIA RP

tekst: PKOIA RP

Poniżej prezentujemy przedstawicieli naszego samorządu w województwie podkarpackim. »

Z:Adania w czasach pandemii
Z:Adania w czasach pandemii

tekst: Małgorzata Pilinkiewicz

Wywołany pandemią kryzys społeczno-ekonomiczny, ograniczający dotychczasowy sposób wykonywania zawodu architekta, niewątpliwie będzie miał znaczący wpływ na formę i zakres naszych zadań, nawet po opanowaniu bezpośredniego niebezpieczeństwa. »

Z:Abytki
Z:Abytki

tekst: Paweł Filipowicz

Udział architekta w pracach dotyczących zabytkowych obiektów wiąże się zazwyczaj ze skomplikowanym przedsięwzięciem, w którym projektant odgrywa dość złożoną, lecz niedominującą rolę, a często wymaga ścisłej współpracy ze specjalistami z innych zawodów związanych z ochroną dziedzictwa kulturowego. »

Konserwatorskie metody ochrony przeszłości
Konserwatorskie metody ochrony przeszłości

tekst: Anna Kudzia

W pracach przy obiektach zabytkowych można zauważyć tendencję do wymiany substancji zabytkowej. Na szczęście dostępne w Polsce metody i materiały do prac pozwalających traktować zabytki z pełnym poszanowaniem mają wysoki poziom. Odpowiednia edukacja społeczna oraz współpraca z wykwalifikowanymi konserwatorami umożliwiają minimalizowanie liczby szkodliwych interwencji. »

Zabytki urbanistyki a planowanie
Zabytki urbanistyki a planowanie

tekst: Paweł Pedrycz

Dawna tkanka miejska może być tak samo cenna jak dominujący nad nią zabytek. Oba elementy „opowiadają” przecież o minionej epoce, a przy tym cechy jednego wyrażają się poprzez zestawienie z tym drugim. Mimo to wciąż brakuje odpowiednich instrumentów ochrony wartościowych układów urbanistycznych dostosowanych do ich specyfiki. »

RING - Jakie role w ochronie zabytków odgrywają państwo, inwestor oraz architekt?
RING - Jakie role w ochronie zabytków odgrywają państwo, inwestor oraz architekt?

tekst: Wojciech Wółkowski, Stefan Stempin, Tadeusz Michalak, Jan Kurek, Grzegorz Bukal

Do dyskusji zaprosiliśmy praktyków w dziedzinie obiektów historycznych. »

Renowacja pamięci
Renowacja pamięci

tekst: Piotr Średniawa

Brak społecznej pamięci, wynikający z licznych migracji na terenie Śląska, oraz celowe wypieranie z niej z powodów politycznych wrogiego dziedzictwa doprowadziły wiele wartościowych zamków i pałaców do ruiny. Na szczęście zmiana podejścia i nowe możliwości związane z naszą obecnością w Unii Europejskiej dają szansę na odwrócenie ich losu. »

Warszawa – udane przykłady konserwacji, adaptacji i modernizacji
Warszawa – udane przykłady konserwacji, adaptacji i modernizacji

tekst: Piotr Kilanowski

W realizacjach obejmujących obiekty historyczne lub zabytkowe wartością nadrzędną wobec wtórnych uzupełnień i przekształceń powinna być autentyczna substancja. Uwzględnienie tego na etapie projektowym stanowiło podstawę wielu udanych konserwacji, adaptacji i modernizacji przeprowadzonych w Warszawie po 1990 roku »

Bednarska 2/4
Bednarska 2/4

tekst: Karolina Matysiak

31 marca został rozstrzygnięty dwuetapowy konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej, wraz z zagospodarowaniem terenu, budynku naukowo-dydaktycznego przy ul. Bednarskiej 2/4. Obiekt ma służyć jako siedziba Wydziału Dziennikarstwa, Informacji i Bibliologii oraz Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego. Organizatorem konkursu wraz z uczelnią był Zarząd Główny SARP i Oddział Warszawski SARP. »

Zabytki w paragrafach
Zabytki w paragrafach

tekst: Magdalena Wółkowska

Zakres ochrony prawnej zabytków oraz wynikające z niego obowiązki inwestora i architekta zależą od wielu czynników. Architekt pracujący przy zabytkach powinien posiadać specjalistyczną wiedzę projektową, lecz także potrafić poruszać się po meandrach przepisów prawa. »

Warunki techniczne – przyjaciel czy wróg zabytku?
Warunki techniczne – przyjaciel czy wróg zabytku?

tekst: Wojciech Gwizdak

Zabytki w naszym kraju mają ciężkie życie. Nie dość, że Polska nigdy nie była budowlanym rajem, to jeszcze położenie geopolityczne sprawiło, że przez jej terytorium wciąż przetaczały się wojny. Relatywnie skromna liczba zabytków nie ma łatwego życia nawet w czasie pokoju i względnego dobrobytu. »

Projektowanie ma znaczenie
Projektowanie ma znaczenie

tekst: Kingspan

Wyzwaniem każdego architekta jest dziś modernizowanie zabytkowych budynków tak, aby pogodzić charakter i unikatowość historycznych obiektów z aktualnymi normami bezpieczeństwa, przepisami prawnymi i wymogami budowlanymi. Z pomocą przychodzą mu nowoczesne technologie Kingspan, które z powodzeniem wykorzystywane są już w wielu tego typu realizacjach w Polsce i na świecie. »

Z:Apis historii
Z:Apis historii

tekst: Piotr Żabicki

Tworzenie teorii i praktykowanie architektury nakazują zajęcie stanowiska wobec dotychczasowego dorobku. »

Badania archeologiczne na budowie
Badania archeologiczne na budowie

tekst: Iwona Leszczyńska

Planując inwestycję, należy uwzględnić szereg pozwoleń i zgód niezbędnych przed „wbiciem łopaty w ziemię”. Realizacja zamierzeń budowlanych np. w historycznych centrach miast może się wiązać z dodatkowym obowiązkiem przeprowadzenia badań archeologicznych. »

Nowoczesna i ekologiczna ceramika budowlana
Nowoczesna i ekologiczna ceramika budowlana

tekst: Röben

Inwestorom coraz częściej zależy, aby ich dom był energooszczędny i wykonany z przyjaznych środowisku materiałów. W takim przypadku warto zwrócić uwagę na ceramiczne materiały budowlane, które od stuleci z powodzeniem wykorzystywane są do wznoszenia różnego rodzaju obiektów. Choć należą do rozwiązań tradycyjnych, mogą spełniać współczesne wymagania użytkowników. »

Captain Jack - rozmowa z Jackiem Roszykiem
Captain Jack - rozmowa z Jackiem Roszykiem

tekst: Magdalena Mojduszka

Z żywiołami nie można walczyć, trzeba z nimi współpracować i wykorzystać je do swoich celów. »

Oświetlanie zabytków
Oświetlanie zabytków

tekst: Tomasz Klimek, Piotr Zowada

Światło może zarówno podkreślić walory zabytku, jak i zniekształcić jego odbiór. Dlatego koncepcje projektowe oświetlenia powinny wynikać z dogłębnej analizy architektury, bryły oraz kompozycji obiektu, a także być powiązane z otoczeniem. »

ABC wpisu do rejestru zabytków nieruchomych
ABC wpisu do rejestru zabytków nieruchomych

tekst: Dorota Gołębiewska

Rejestr jest jedną z form ochrony zabytków, określoną w ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami. Decyzje o wpisie do niego funkcjonują w Polsce od ponad 90 lat. Ma on formę ksiąg oznaczonych literami: A – dla zabytków nieruchomych, B – dla zabytków ruchomych, C – dla zabytków archeologicznych. »

Łąki kwietne na dachach zielonych
Łąki kwietne na dachach zielonych

tekst: Paweł Koziej

Podział dachów zielonych, który przyjął się w Polsce, to rozróżnienie na powierzchnie ekstensywne i intensywne. Istnieje jednak pewnego rodzaju kompromis pomiędzy tymi dwoma rozwiązaniami – łąki kwietne. »

Architekt i jego praca, cz. VII
Architekt i jego praca, cz. VII

tekst: Waldemar Jasiewicz

Kontynuując cykl „A…symetria umowy”, przedstawiamy dwa kolejne rodzaje umów, z którymi może zetknąć się architekt: o wykonanie dokumentacji przetargowej oraz w zakresie powierniczego przeprowadzenia przetargu. »

Farma miejska we Wrocławiu
Farma miejska we Wrocławiu

tekst: Dorota Szlachcic

Nowe Żerniki to osiedle wzorcowe, stworzone przez 40 renomowanych biur architektonicznych z całej Polski. Jednym z jego założeń było zaprojektowanie miejsca, którego struktura ułatwi budowanie oraz rozwijanie lokalnych wspólnot z poszanowaniem naturalnego środowiska. Dlatego wnętrze osiedla jest inicjatywą ideowo opartą na założeniach zielonych farm miejskich. »

VADEMECUM ARCHITEKTA – zbrojenie i betonowanie konstrukcji, cz. VI
VADEMECUM ARCHITEKTA – zbrojenie i betonowanie konstrukcji, cz. VI

tekst: Stanisław Łapieński Piechota

O jakich zasadach powinien pamiętać architekt? Zapraszamy na kolejny odcinek cyklu. »

Z:A 72

Be2226: tylko architektura
Be2226: tylko architektura

tekst: Maciej Jagielak

Czy współczesna architektura może uwolnić się od nadmiaru instalacji? Czy energooszczędność jest możliwa bez wentylacji mechanicznej, rekuperacji i pompy ciepła? Fenomen be2226 prowokuje pytania o miejsce architektów i architektury w kontekście technologii. »

VADEMECUM ARCHITEKTA – roboty ciesielskie i deskowania, cz. V
VADEMECUM ARCHITEKTA – roboty ciesielskie i deskowania, cz. V

tekst: Stanisław Łapieński Piechota

Zapraszamy na kolejny odcinek cyklu. Tym razem Stanisław Łapieński-Piechota opisuje prace, w których główną rolę odgrywa drewno – tarcica. »

Twarze samorządności okręgowej – LBOIA RP
Twarze samorządności okręgowej – LBOIA RP

tekst: LBOIA RP

W wiosennym numerze Z:A przedstawiamy reprezentantów naszego samorządu w województwie lubelskim. »

Architekt i jego praca, cz. VI
Architekt i jego praca, cz. VI

tekst: Waldemar Jasiewicz

W tym odcinku cyklu A…symetria umowy zajmiemy się dwoma rodzajami umów: o pomoc w uzyskaniu pozwolenia na budowę oraz o wykonanie projektu wykonawczego i opracowanie kosztorysu inwestorskiego. »

Woda w zbiornikach specjalnych
Woda w zbiornikach specjalnych

tekst: Dorota Szlachcic

W dobrze zaprojektowanych zbiornikach specjalnych znikają architektura i konstrukcja. Stajemy oko w oko z naturą. Aby wrażenie wtopienia w podwodny krajobraz było możliwe, projektanci wszystkich branż muszą podporządkować się wytycznym biologów i scenografii biotopu. »

Szczyt wszystkiego - rozmowa z Janem Karpielem-Bułecką
Szczyt wszystkiego - rozmowa z Janem Karpielem-Bułecką

tekst: Magdalena Mojduszka

Bardzo mało osób przyjeżdża w nasze góry po to, aby szukać duszy tego miejsca. A przecież trzeba zajrzeć tam, gdzie się ona jeszcze pałęta. »

Parkowanie w paragrafach
Parkowanie w paragrafach

tekst: Wojciech Gwizdak, Bożena Nieroda

Urządzanie stanowisk postojowych dla samochodów osobowych towarzyszy prawie każdej inwestycji. Zasady dotyczące projektowania parkingów reguluje przede wszystkim rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Ponieważ przepisy te dalekie są od doskonałości, popatrzmy na ich główne mankamenty z refleksją nad tym, w którym kierunku winny pójść zmiany. »

Koronawirus w architekturze – architekci w czasach pandemii
Koronawirus w architekturze – architekci w czasach pandemii

tekst: Architektura-Murator

Jakie zmiany poczyni koronawirus w architekturze? Jak radzą sobie polscy architekci w czasach pandemii? Z jakimi wyzwaniami muszą się mierzyć? Architektura-murator pyta przedstawicieli kilkunastu biur projektowych w Polsce, m.in. JEMS, Kuryłowicz & Associates, KWK Promes, Lewicki Łatak, WXCA, OVO Grąbczewscy. »

Dom z systemami ALUPROF w dzikim krajobrazie Warmii
Dom z systemami ALUPROF w dzikim krajobrazie Warmii

tekst: Aluprof

Umiejętnie wpisany w niemal dziewiczy, nietknięty ludzką ręką pejzaż, dom Green Line – projektu studia Mobius Architekci – zachwyca prostotą formy, architektonicznymi detalami i bliskością natury. Charakterystyczny jest dla niego zielony dach, który tworzy jedną linię ze znajdującym się w obrębie działki wzniesieniem »

Poznański Maraton z systemami ALUPROF najlepszym biurowcem w Polsce
Poznański Maraton z systemami ALUPROF najlepszym biurowcem w Polsce

tekst: Aluprof

Centrum Biurowo Usługowe Maraton otrzymało nagrodę w prestiżowym konkursie Eurobuilds Award. Obiekt, w którym zastosowano systemy aluminiowe ALUPROF SA, został „laureatem” w kategorii New Office of the Year. »

Green Building po polsku
Green Building po polsku

tekst: Aluprof

Łódź staje się atrakcyjna dla przedsiębiorców głównie za sprawą coraz to nowych inwestycji budowlanych. W Nowym Centrum, swoistym sercu miasta łączącym biznes z kulturą, przebudowano Dworzec Łódź Fabryczna i zrewitalizowano sąsiadującą z nim elektrownię EC1. Pierwszym powstałym tam budynkiem komercyjnym jest biurowiec Nowa Fabryczna projektu medusa group. Co wyróżnia tę realizację na tle innych miejskich inwestycji? »

RING - BIM szansa na rozwój czy zło konieczne?
RING - BIM szansa na rozwój czy zło konieczne?

tekst: Michał Tempiński, Marcin Buczek-Palczyński, Mikołaj Gierych, Jan Popowski

Czy BIM w pracowni architektonicznej jest rewolucyjną szansą na rozwój, czy złem koniecznym? O wypowiedź poprosiliśmy architektów, którzy w swojej pracy korzystają z tego rozwiązania. »

BIM – rewolucja?
BIM – rewolucja?

tekst: Dominik Banaszak

BIM jest nie tylko narzędziem usprawniającym wewnętrzne działania pracowni projektowej, lecz także – a raczej przede wszystkim – technologią przynoszącą wymierne korzyści wszystkim kluczowym uczestnikom procesu inwestycyjnego, tj.: inwestorom, generalnym wykonawcom oraz zarządcom nieruchomości. »

10 pytań do BIM managera
10 pytań do BIM managera

tekst: Krzysztof Drewniak, Emilia Dudzińska, Marek Wojda, Karolina Matysiak

Choć technologia BIM na stałe już zagościła w wielu polskich pracowniach projektowych, to dla wielu z nas wciąż jest w pewnych obszarach zagadką. Co myślą o niej doświadczeni i praktykujący koordynatorzy BIM z wiodących biur architektonicznych? »

Kosztowny BIM
Kosztowny BIM

tekst: Mikołaj Gierych

Zmiana metody pracy z CAD 2D na BIM nakłada na architektów szereg obowiązków, wiążących się z dodatkowymi kosztami. Niezbędne jest zatem wypracowanie standardów wyceny projektów wykonanych przy użyciu nowej technologii, które pozwolą zapewnić odpowiednie wynagrodzenie i skompensują ponoszone przez pracownie nakłady. »

NIE TAKI DIABEŁ STRASZNY...
NIE TAKI DIABEŁ STRASZNY...

tekst: Piotr Żabicki

Od wielu już lat technologia BIM puka do drzwi naszych pracowni i domaga się modernizacji warsztatu pracy. »

BIM, czyli Bliska Istotna Metamorfoza
BIM, czyli Bliska Istotna Metamorfoza

tekst: Piotr Średniawa

Można zapytać, czy w obecnej postaci BIM jest rzeczywiście tak rewolucyjnym i nowatorskim narzędziem wyznaczającym nowe horyzonty projektowe. Proste porównanie budów z różnych okresów ujawnia podstawowy problem współczesnej architektury. Na etapie projektowania używamy coraz bardziej zaawansowanych i coraz precyzyjniejszych technologii komputerowych, eliminujących wiele błędów i braków w dokumentacji. Natomiast na poziomie realizacji, niezależnie od stopnia zaawansowania technologii budowlanej, dalej klei się pustaki za pomocą zaprawy, wlewa się beton do szalunków, skręca, ucina, spawa, tynkuje, maluje »

BIM dla architektów IARP
BIM dla architektów IARP

tekst: Dominik Banaszak

Krajowa Rada Izby Architektów RP od początku V kadencji rozwija program współpracy z producentami i dostawcami specjalistycznego oprogramowania komputerowego, które ma zmniejszyć koszt wdrożenia i stosowania technologii BIM przez architektów zrzeszonych w IARP. »

BIM w umowie o prace projektowe
BIM w umowie o prace projektowe

tekst: Piotr Chuchacz

Praca z wykorzystaniem BIM-u nakłada na architekta dodatkowe obowiązki i odpowiedzialność. Aby mógł je podjąć bez ryzyka, konieczne jest uregulowanie wszystkich budzących wątpliwości kwestii w umowie. Warto przygotować jej ramowy wzór, który uwzględni zagadnienia związane z wymogami stosowania nowej metody projektowania. »

BIM – Standardy w praktyce
BIM – Standardy w praktyce

tekst: Maciej Zuber

Umiejętne wprowadzenie informacji do środowiska projektowego pozwala na znaczne usprawnienie zarówno projektowania, jak i samej realizacji inwestycji. Niewłaściwe korzystanie z dość skomplikowanego oprogramowania BIM może wydłużyć ten proces i w efekcie dać niedoskonałą dokumentację. Dlatego tak ważna jest w tym zakresie standaryzacja. »

Rzeszów: miejsce marzeń
Rzeszów: miejsce marzeń

tekst: Ruben Bardanaszwili, Iwona Bąk

Dziewięć lat temu, z inicjatywy Rady PKOIA RP, przeprowadzono pierwszy konkurs Dom moich marzeń, przeznaczony dla uczniów czwartych klas szkół podstawowych. Wtedy w pilotażowej edycji wzięło udział pięć szkół z Rzeszowa i dwie z Krosna, w tym roku nadesłano aż 390 zgłoszeń »

Integracja na Podkarpaciu
Integracja na Podkarpaciu

tekst: Jolanta Fedaczyńska

Architekci z województwa podkarpackiego spotkali się na Balu Architekta. Odbywające się co dwa lata wydarzenie zostało zorganizowane 11 stycznia przez SARP Oddział Rzeszów przy współudziale PKOIA RP oraz ze wsparciem firm, prowadzących tego dnia szkolenia produktowe dla gości. »

IARP na Budmie
IARP na Budmie

tekst: Bartosz Jarosz

Cztery wykłady gości specjalnych, trzy debaty, dwa warsztaty, wystawa i film – z tego mógł skorzystać architekt podczas tegorocznej edycji Międzynarodowych Targów Budownictwa i Architektury Budma 2020 w Poznaniu. W trakcie czterech dni w pawilonie nr 11 wiele się działo. »

Specjaliści od BIM-u
Specjaliści od BIM-u

tekst: Justyna Nowik-Borowska

Wraz z rosnącym wykorzystywaniem metodyki BIM w pracowniach architektonicznych powstaje wiele nowych stanowisk. Mimo że granica między nimi jest płynna, poniższy artykuł przedstawia zakresy zadań osób na nich pracujących. »

Edukacja BIM w Polsce
Edukacja BIM w Polsce

tekst: Tomasz Gęsiak

Zespół Problemowy ds. BIM Krajowej Rady Izby Architektów RP wydał ostatnio Raport Aktualnego Stanu Edukacji bim 2019. Analiza programu 25 wydziałów architektury pozwala stwierdzić, że ta metoda dopiero wchodzi w polską przestrzeń kształcenia. »

Dachy zielone urządzają przestrzeń
Dachy zielone urządzają przestrzeń

tekst: Krzysztof Wielgus

W ostatnich latach coraz częściej wspomina się o konieczności dostosowania przestrzeni miejskiej do nowych realiów wynikających ze zmian klimatycznych. Dachy zielone mogą być nie tylko odpowiedzią na wymagania stawiane deweloperom przez lokalne władze, lecz także sposobem na podniesienie wartości inwestycji i obniżenie kosztów eksploatacji. »

Architekcie, wznów OC!
Architekcie, wznów OC!

tekst: Robert Popielarz

Większość architektów zdążyła już przywyknąć do tego, że w kwietniu muszą złożyć wniosek o obowiązkowe OC zawodowe. »

Konkurs dla architektów i wykonawców
Konkurs dla architektów i wykonawców

tekst: Redakcja

Konkurs na najlepsze polskie projekty i realizacje z użyciem Linoleum Meblowego firmy Forbo. »

WSPÓŁCZESNA ARCHITEKTURA PRZEDSZKOLNA
WSPÓŁCZESNA ARCHITEKTURA PRZEDSZKOLNA

tekst: Redakcja

„Współczesna architektura przedszkolna. Studium obiektów zrealizowanych w Warszawie w latach 2000–2018” autorstwa Agnieszki Starzyk »

KONKURS DLA MŁODYCH PROJEKTANTÓW
KONKURS DLA MŁODYCH PROJEKTANTÓW

tekst: Redakcja

Konkurs dla projektantów i architektów Grant of Colour by Tarkett. »

OVO GRABCZEWSCY PLAYING ARCHITECTURE
OVO GRABCZEWSCY PLAYING ARCHITECTURE

tekst: Redakcja

W Architektur Galerie w Berlinie można oglądać wystawę Playing Architecture, poświęconą twórczości katowickiej pracowni OVO Grabczewscy Architekci. Organizatorzy zapraszają do zabawy w architekturę pod adresem Karl-Marx-Allee 96, gdzie będzie prezentowana do 25 kwietnia 2020 roku. »

ZMIANA USTAWY PRAWO BUDOWLANE
ZMIANA USTAWY PRAWO BUDOWLANE

tekst: Redakcja

3 marca 2020 roku Prezydent RP Andrzej Duda podpisał Ustawę z dnia 13 lutego 2020 r. o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw. Wejdzie ona w życie za około 6 miesięcy. »

NAJLEPSZE MIASTO ŚWIATA
NAJLEPSZE MIASTO ŚWIATA

tekst: Redakcja

W księgarniach jest już dostępna książka Grzegorza Piątka pt. „Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944–1949.” »

WYSTAWA GDYNIA – TEL AVIV. ODSŁONA GDYŃSKA
WYSTAWA GDYNIA – TEL AVIV. ODSŁONA GDYŃSKA

tekst: Redakcja

Jeśli sytuacja pozwoli, to do 7 czerwca w Muzeum Emigracji będzie można oglądać gdyńską odsłonę wystawy poświęconej dwóm miastom, które mimo odległości łączy to, że zostały zbudowane na marzeniach. Planowane dla Gdyni i Tel Avivu reprezentacyjne funkcje i początek nowego stulecia sprzyjały realizacji ambitnych planów urbanistycznych »

Z:A 71

Twarze samorządności okręgowej – PDOIA RP
Twarze samorządności okręgowej – PDOIA RP

tekst: PDOIA RP

W pierwszym numerze z:a w 2020 roku prezentujemy członków Rady Podlaskiej Okręgowej Izby Architektów RP. »

Z:Awód przyszłości – od redakcji
Z:Awód przyszłości – od redakcji

tekst: Piotr Żabicki

To, co dziś mamy na „deskach kreślarskich”, po wybudowaniu tworzyć będzie przestrzeń przyszłości przez kolejne dziesięciolecia. »

Ja wybieram wózek…
Ja wybieram wózek…

tekst: Bohdan Biś Lisowski

Nowy zarząd główny SARP to grupa sprawdzonych oraz chętnych do pracy na rzecz środowiska koleżanek i kolegów. Wiem, że osoby działające w Krajowej Radzie IAR P podzielają ten zapał i wiarę w pozytywne rezultaty współpracy. »

Bardziej, szybciej, dalej
Bardziej, szybciej, dalej

tekst: Magdalena Mojduszka

„Prowadząc zarówno samochód rajdowy, jak i projekt trzeba nie tylko jak najszybciej osiągać wyznaczone przez zespoły cele, ale też błyskawicznie reagować na liczne przeszkody czy wyzwania towarzyszące każdemu z tych przedsięwzięć”. »

RING - Czym jest innowacyjność?
RING - Czym jest innowacyjność?

tekst: Marta Sękulska-Wrońska, Mikołaj Gierych, Marcin Sadowski, Jacek Krych, Zbigniew Maćków

Słowo „innowacyjność” z jednej strony można rozumieć jako coś nowatorskiego, innego niż wszystko. Z drugiej zaś mamy skomplikowane definicje dotyczące aspektu kwantyfikowalności tego pojęcia. Co więc oznacza innowacyjność w architekturze? »

Warsztat Architekta – nowości
Warsztat Architekta – nowości

tekst: Maciej Nitka

biblioteka szkoleń wideo, warsztaty online, umiejętności miękkie »

Architekt i jego praca, cz. V
Architekt i jego praca, cz. V

tekst: Waldemar Jasiewicz

Projekt budowlany to opracowanie, na podstawie którego zamawiający może wystąpić do właściwej samorządowej władzy architektonicznej z wnioskiem o wydanie decyzji pozwolenia na budowę. Zwykle ze zdumieniem stwierdza on, że w oparciu o ten dokument nie może zrealizować inwestycji. Sytuacja ta jest wynikiem nieprecyzyjnych i zbyt ogólnych przepisów określających zawartość projektu budowlanego. »

Małopolskie dobre praktyki
Małopolskie dobre praktyki

tekst: Witold Zieliński, Marek Tarko

Praktyki dla studentów Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej, które były realizowane w latach 2018–2019 we współpracy z MPOIA RP, przyniosły obu stronom wiele korzyści. »

Wrocławska konferencja o procesach inwestycyjnych
Wrocławska konferencja o procesach inwestycyjnych

tekst: Joanna Sebzda-Załuska

Z inicjatywy Dolnośląskiej Okręgowej Izby Architektów RP 7 i 8 listopada 2019 roku odbyła się konferencja poświęcona kluczowym zagadnieniom związanym z procesem inwestycyjnym. Szczególną uwagę zwrócono na uzyskiwanie pozwoleń na użytkowanie oraz procedury, w toku których dochodzi do zatwierdzenia projektu budowlanego. »

Przyjęto nowy program i budżet Izby
Przyjęto nowy program i budżet Izby

tekst: Wojciech Gwizdak

Do siedziby IARP 13 i 14 grudnia 2019 roku zjechało kilkudziesięciu delegatów z całej Polski, aby rozmawiać o sprawach kluczowych dla naszego samorządu. Pierwszego dnia odbył się XI Programowo-Budżetowy Krajowy Zjazd Izby Architektów RP, podczas którego omówiono m.in. program działań oraz wydatki samorządu na rok 2020, a także przyjęto projekt budżetu. »

Innowacyjne idee
Innowacyjne idee

tekst: Anna Lorens

Rozwój nowych technologii, wdrażanie idei ekonomii cyrkularnej oraz szeroko rozumiana świadomość społeczna przyczyniają się do ogromnego wzrostu innowacyjnych koncepcji i ich realizacji w architekturze. Nigdy wcześniej nasz zawód nie był profesją tak multidyscyplinarną. »

Narzędziowe rewolucje
Narzędziowe rewolucje

tekst: Jacek Markusiewicz

Warsztat architekta determinuje sposób pracy nad projektem oraz wpływa na jego realizację. Zmiany w architekturze idą w parze z rozwojem narzędzi. Obecnie stoimy u progu rewolucji w tej dziedzinie i jednocześnie przed niezwykłą szansą decydowania o tym, jak ma ona wyglądać. »

Technologie w światowej architekturze
Technologie w światowej architekturze

tekst: Justyna Juchimiuk

Architektura jest dynamiczną i zorientowaną na przyszłość dyscypliną, w której rozwoju kreatywność oraz innowacje odgrywają najważniejsze role. »

Werbalna innowacyjność
Werbalna innowacyjność

tekst: Piotr Średniawa

»

Systemy sterowania oświetleniem
Systemy sterowania oświetleniem

tekst: Tomasz Klimek

Światło w przyrodzie nie jest elementem stałym. Rytm dnia i nocy, wschody i zachody słońca, cykl pór roku czy wreszcie okresowość pogody – to wszystko sprawia, że ilość i rodzaj docierającego do nas światła słonecznego są różne. »

Open building
Open building

tekst: Karolina Matysiak

Obecny kryzys klimatyczny spowodował, że dyskusja na temat wpływu branży budowlanej na naszą planetę wreszcie wybrzmiała dobitniej. Jesteśmy świadomi, że działania naprawcze nie powinny ograniczać się tylko do wykorzystywania technologii w celu spełnienia wymogów certyfikacji środowiskowej. Potrzebne jest nam myślenie przyszłościowe, pozwalające budować poczucie wspólnoty oraz ograniczyć liczbę przedsięwzięć budowlanych na rzecz jak najdłuższego korzystania z istniejących zasobów. »

Wszystko jest możliwe?
Wszystko jest możliwe?

tekst: Aleksandra Czupkiewicz

Architekci są stale obecni w procesie największych zmian, rewolucji, kryzysów. Z jednej strony sami tworzą szalone wizje, które z uwagi na globalizację stają się w pewnym sensie uniwersalne w czasie i miejscu. Z drugiej zaś od architektów, reprezentujących zawód zaufania publicznego, oczekuje się zabrania głosu w sprawie rozwiązania najbardziej palących problemów. »

Sztuka projektowania
Sztuka projektowania

tekst: Zuzanna Bogucka

Jeszcze w latach 80. termin design thinking odnosił się przede wszystkim do projektowania architektonicznego i urbanistycznego, a dziś w tych dziedzinach można go znaleźć najmniej. Obecnie mało mówi się o metodologii procesu projektowego. Tymczasem wiele z jego faz ma niebagatelne znaczenie dla efektu finalnego. »

Odległość budynków od granicy lasu
Odległość budynków od granicy lasu

tekst: Grzegorz Jachym, Krzysztof Stępniak

Od wejścia w życie, 1 stycznia 2018 roku, Rozporządzenia Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia 14 listopada 2017 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, w którym do § 271 dodano ust. 8a, nieustannie pojawiają się problemy interpretacyjne dotyczące lokalizacji budynków względem lasu. Warto więc pochylić się nad tym przepisem i rozpatrzyć przypadki, kiedy i jakie odległości budynków od lasu należy zachowywać zgodnie z tymi regulacjami. »

Straty ciepła przez podłogi na gruncie
Straty ciepła przez podłogi na gruncie

tekst: Jerzy Bogdan Zembrowski

Analizy wielu projektów budowlanych obiektów różnej wielkości i przeznaczenia wskazują, że ocieplenia podłóg na gruncie oraz sąsiadujących z nimi fundamentów często są dobierane uznaniowo, a nawet przez przypadek. »

Wyzwania architektoniczne w zarządzaniu wodą
Wyzwania architektoniczne w zarządzaniu wodą

tekst: Dorota Szlachcic

Technologie projektowe mogą być narzędziem badania i opisywania świata, ale wymagają znakomitej wiedzy z wielu dziedzin. To szczególnie ważne przy projektach interdyscyplinarnych, które łączą biologię i architekturę, konstrukcję i systemy podtrzymywania życia organizmów czy instalacje pokryte scenografią biotopów i wyrafinowane multimedia. »

VADEMECUM ARCHITEKTA – fundamenty i rusztowania, cz. IV
VADEMECUM ARCHITEKTA – fundamenty i rusztowania, cz. IV

tekst: Stanisław Łapieński Piechota

W tym odcinku cyklu Architekt na budowie Stanisław Łapieński-Piechota omawia prace związane z fundamentowaniem bezpośrednim oraz rusztowaniami zewnętrznymi. O czym w tym zakresie powinien wiedzieć architekt? »

PREMIERA KSIĄŻKI Reinera de Graafa
PREMIERA KSIĄŻKI Reinera de Graafa

tekst: Redakcja

Można już przeczytać polskie wydanie słynnej książki Reinera de Graafa pt. „Cztery ściany i dach. Złożona natura prostej profesji” »

ROZMOWY ODDZIAŁU WARSZAWSKIEGO SARP
ROZMOWY ODDZIAŁU WARSZAWSKIEGO SARP

tekst: Redakcja

Nowy cykl wydarzeń Oddział€ Warszawskiego SARP »

CZUŁY MODERNIZM
CZUŁY MODERNIZM

tekst: Redakcja

Emilia Kiecko ,Wiktoria Szczupacka, Antonina „Czuły modernizm. Społeczna historia Mistera Warszawy. 50 lat razem”, wyd. Instytut Architektury »

NOWE WŁADZE SARP-U
NOWE WŁADZE SARP-U

tekst: Redakcja

Znamy nowe władze SARP-u na najbliższe cztery lata. »

4 DESIGN DAYS
4 DESIGN DAYS

tekst: Redakcja

6–9 lutego 2020 Międzynarodowe Centrum Kongresowe i Spodek, Katowice »

PRZESTRZEŃ ARCHITEKTURY / PRZESTRZEŃ SZTUKI
PRZESTRZEŃ ARCHITEKTURY / PRZESTRZEŃ SZTUKI

tekst: Redakcja

Wystawa z Muzeum Architektury we Wrocławiu, 16 stycznia – 23 lutego 2020 roku »

ARCHITEKTURA KRAJÓW WYSZEHRADZKICH
ARCHITEKTURA KRAJÓW WYSZEHRADZKICH

tekst: Redakcja

Wystawa w Warszawskim Pawilonie Architektury ZODIAK, 7 grudnia 2019 – 23 lutego 2020 »

WYKŁAD Z CYKLU MISTRZOWIE ARCHITEKTURY
WYKŁAD Z CYKLU MISTRZOWIE ARCHITEKTURY

tekst: Redakcja

6 lutego 2020, godz. 17.00, Międzynarodowe Centrum Kongresowe w Katowicach »

IARP NA BUDMIE
IARP NA BUDMIE

tekst: Redakcja

Międzynarodowe Targi Budownictwa i Architektury Budma, 4–7 lutego 2020, Poznań »

Z:A 70

Twarze samorządności okręgowej – WMOIA RP
Twarze samorządności okręgowej – WMOIA RP

tekst: WMOIA RP

Z poprzednich odcinków naszego cyklu znamy już bliżej reprezentantów naszego samorządu w województwach wielkopolskim, zachodniopomorskim i świętokrzyskim. W tym numerze Z:Z prezentujemy osoby, które stoją za lokalnymi działaniami Izby Architektów Rzeczypospolitej Polskiej w województwie warmińsko-mazurskim. »

Architektoniczno-budowlany wieczór w operze
Architektoniczno-budowlany wieczór w operze

tekst: Maria Janik, Maciej Nitka

12 października 2019 roku w gmachu Opery Krakowskiej po raz kolejny odbył się „Architektoniczno-budowlany wieczór w operze” – tradycyjne już wydarzenie łączące architektów i inżynierów. Podczas tegorocznej imprezy uhonorowani zostali reprezentanci obu profesji. »

Transformacje
Transformacje

tekst: Justyna Nowik-Borowska

Osiedla mieszkaniowe się starzeją. W Polsce w wielkiej płycie mieszka ok. 12 mln osób. Bloki przestają spełniać oczekiwania mieszkańców oraz odpowiadać współczesnym standardom. Burzyć czy modernizować? A jeśli modernizować, to jak? »

Architekt i jego praca, cz. IV
Architekt i jego praca, cz. IV

tekst: Waldemar Jasiewicz

Najczęstszą przyczyną nieporozumień i sporów pomiędzy klientami a architektami jest niezrozumienie różnic pomiędzy studium programowo--przestrzennym, w którym teoretycznie występują elementy koncepcji funkcjonalno-przestrzennej, a zasadniczym projektem koncepcyjnym. Tymczasem to dwa odmienne – pomimo dużej zbieżności stylistycznej w zakresie świadczeń – etapy projektowania architektonicznego. »

TYLE SŁOŃCA – rozmowa z architektem Maciejem Lose
TYLE SŁOŃCA – rozmowa z architektem Maciejem Lose

tekst: Aleksandra Czupkiewicz

Zegary słoneczne zwyczajowo są dopełnieniem przestrzeni publicznych i edukacyjnych – wierzę, że w obrębie współczesnej architektury wciąż możliwe jest ich twórcze włączanie w obiekty. »

Wielka płyta, duże nadzieje
Wielka płyta, duże nadzieje

tekst: Kinga Zemła

Wystawa chilijskich architektów pt. „Latające panele” pokazuje globalny wymiar budownictwa wielkopłytowego, które w okresie powojennym dotarło do wielu krajów na całym świecie. W byłym bloku sowieckim ze względów politycznych, a także z powodu złej jakości obiektów wzniesionych w tej technologii, budzi ono niechęć, która nie pozwala na wykorzystanie współczesnego potencjału prefabrykacji. Zrozumienie szerszej perspektywy tego zjawiska i poznanie zgoła odmiennych doświadczeń szwedzkich umożliwia odczarowanie złego mitu. »

VADEMECUM ARCHITEKTA – roboty ziemne, cz. III
VADEMECUM ARCHITEKTA – roboty ziemne, cz. III

tekst: Stanisław Łapieński Piechota

W trzecim odcinku cyklu Architekt na budowie Stanisław Łapieński-Piechota przedstawia zasady wykonywania robót ziemnych i obowiązki kierownika budowy w ich zakresie. »

Życzenia świąteczno-noworoczne
Życzenia świąteczno-noworoczne

tekst: Małgorzata Pilinkiewicz

Wesołych Świąt Bożego Narodzenia »

Warszawa zielona, dostępna i estetyczna
Warszawa zielona, dostępna i estetyczna

tekst: Nagroda Architektoniczna Prezydenta M. St. Warszawy

Fantastyczne budynki, niezwykłe wydarzenia! Znamy sześciu zwycięzców piątej edycji Nagrody Architektonicznej Prezydenta m.st. Warszawy. Po raz pierwszy jury przyznało też dwie nagrody specjalne: za rozwiązania proekologiczne i za rozwiązania zapewniające dostępność. »

Czy w Warszawie są architekci, którzy zmienią polskie miasta?
Czy w Warszawie są architekci, którzy zmienią polskie miasta?

tekst: Fundacja Im. Stefana Kuryłowicza

Jak może wyglądać architektura odpowiedzialna społecznie? Choćby tak, jak projekt architektki Agnieszki Dąbek zatytułowany „Oddział Warszawa”, który przystosowuje Warszawę do potrzeb seniorów. Fundacja im. Stefana Kuryłowicza, w ramach Konkursu TEORIA i Stypendium PRAKTYKA, szuka nowatorsko myślących i odważnych architektów, studentów i absolwentów, również z Warszawy, którzy podejmą wyzwanie – napiszą tekst na temat relacji kultury i architektury lub zaprojektują ulepszenie przestrzeni publicznej dowolnego miasta w Polsce. Zgłoszenia do konkursu i stypendium można przesyłać do 7 stycznia za pomocą formularza znajdującego się na stronie Fundacji. Pula nagród w obu programach sięga prawie 40 tys. zł. »

„KULTURA PRZESTRZENI” – TEMATEM V EDYCJI TUBĄDZIN DESIGN DAYS
„KULTURA PRZESTRZENI” – TEMATEM V EDYCJI TUBĄDZIN DESIGN DAYS

tekst: Redakcja

Impreza przeznaczona dla architektów, projektantów oraz wszystkich, którzy chcą kształtować przestrzeń wokół siebie świadomie i ekologicznie, odbędzie się w dziewięciu miastach Polski na przełomie kwietnia i maja 2020 roku. Edycja 2020 poświęcona będzie w całości wpływie kultury na przestrzeń i jakość życia. »

Z:Apracowany rok
Z:Apracowany rok

tekst: Małgorzata Pilinkiewicz

Grudzień to zwykle czas podsumowań i budowania planów na kolejny rok. Jak w ostatnich 12 miesiącach zmieniał się zakres aktywności Izby Architektów RP i w jaki sposób to wpłynie na najbliższą przyszłość naszego samorządu? »

Angielski przykład
Angielski przykład

tekst: Emilia Herman

Mieszkalnictwo w Wielkiej Brytanii przechodzi swoisty renesans. Biorąc pod uwagę opłakany stan tej dziedziny w Polsce – ostatnie miejsce w Europie pod względem dostępności lokali, brak przestrzeni wspólnej czy nastawienie na zysk – powinniśmy pójść drogą Brytyjczyków. W ciągu ostatniej dekady – bez pomocy rządu – przeprowadzili oni rewolucję mieszkalnictwa publicznego. Poznajmy ją na przykładzie osiedla Accordia. »

Przyłącza w projektach budowlanych
Przyłącza w projektach budowlanych

tekst: Grzegorz Jachym

W 2015 roku nastąpiła nowelizacja ustawy Prawo budowlane. Nowe przepisy przyniosły szereg istotnych modyfikacji, które mają uprościć procedury. Zmieniono m.in. definicję obiektu budowlanego oraz zakres zawartości projektu budowlanego. »

Podpisywacze
Podpisywacze

tekst: Piotr Żabicki

Podpisywanie dokumentacji projektowej jako projektant główny lub sprawdzający kolegom, którzy nie mają do tego uprawnień, jest problemem naszego środowiska. Takim praktykom IARP mówi zdecydowanie: stop. »

Polityczne m2
Polityczne m2

tekst: Zofia Piotrowska

Programy mieszkaniowe, takie jak „Mieszkanie dla Młodych” lub „Mieszkanie Plus”, odgrywają istotną rolę w kształtowaniu systemu mieszkaniowego, ale same nie są w stanie zrównoważyć sytuacji na rynku nieruchomości. Aby wpisały się w długofalową strategię, muszą mieć jasno zdefiniowane, czemu – a raczej komu – mają służyć. »

Prefabrykacja jutra
Prefabrykacja jutra

tekst: Piotr Knez

Współczesne budownictwo prefabrykowane znacznie różni się od tego z okresu PRL-u. Pozwala ono na optymalizację kosztów i czasu budowy, a także zapewnienie dobrej jakości mieszkań. Powoli znów zaczynamy wykorzystywać tę technologię, jednak warto wiedzieć, że wymaga ona dość kosztownego przejścia projektantów na system BIM. »

Światło dzienne w architekturze
Światło dzienne w architekturze

tekst: Tomasz Klimek

Projektowanie uwzględniające światło dzienne ma długą historię, ponieważ aż do czasu wynalezienia elektryczności było ono głównym źródłem oświetlenia w budynkach. Od wieków starano się jak najlepiej wykorzystać słońce zarówno do celów użytkowych, jak i ideowych. »

Duchologia polskiego mieszkalnictwa
Duchologia polskiego mieszkalnictwa

tekst: Piotr Średniawa

Problemy z mieszkalnictwem w Polsce nie są zjawiskiem nowym i w zasadzie mają stały charakter. Dlatego warto, przynajmniej skrótowo, prześledzić losy rodzimego budownictwa mieszkaniowego od zakończenia II wojny światowej, tym bardziej że stanowi ono przeważającą część kubatury wzniesionej po 1945 roku. »

Wolno i niewolno stojący
Wolno i niewolno stojący

tekst: Bożena Nieroda, Wojciech Gwizdak

Jedną z cech idealnego systemu prawnego jest stosowanie jednoznacznych pojęć. Niestety, obowiązujące w Polsce przepisy dotyczące zagadnień budowlanych zawierają szereg rozbieżnie rozumianych sformułowań. Konsekwencją wieloznaczności jest nieoczywistość dyspozycji oraz nieprzewidywalność werdyktów. Nasze prawo ma problemy nawet z tak, wydawałoby się, prostymi słowami, jak „wolno stojący” oraz „wolnostojący”. »

Z:Amieszkanie
Z:Amieszkanie

tekst: Piotr Żabicki

Projektując przestrzeń mieszkalną, stajemy się (w jakimś stopniu) współkreatorami życiowych scenariuszy i interakcji przyszłych użytkowników. »

Tak czy nie dla standardów mieszkaniowych?
Tak czy nie dla standardów mieszkaniowych?

tekst: Marcin Brataniec, Maciej Hawrylak, Paweł Zieliński

Czy powinny istnieć przepisy regulujące powierzchnię mieszkań i ich poszczególnych pomieszczeń? Jeśli tak, to co należałoby regulować? Na ile klient sam powinien móc decydować, czy mieszkanie, które chce kupić, będzie substandardowe, czy też nie? Odpowiadają architekci. »

Zamieszkiwanie z perspektywy socjologicznej
Zamieszkiwanie z perspektywy socjologicznej

tekst: Magdalena Łukasiuk

Zmienia się dom, domowość i domownicy, jako że inny kształt przybiera wiele porządków świata, który znamy. Warto więc przyglądać się tym przeobrażeniom z różnych stron, by uchwycić ich najważniejsze zmienne. Ja proponuję perspektywę socjologiczną. »

Za ciasno, za drogo, za daleko
Za ciasno, za drogo, za daleko

tekst: Łukasz Mazur

Obecnie, pomimo długookresowego lekceważenia problemu mieszkaniowego w naszym kraju, liczba budowanych oraz oddawanych do użytku w ciągu roku lokali rośnie i stopniowo zaspokaja głód Polaków w tym zakresie. Niestety, na powstające mieszkania często wpływ mają względy finansowe, a nie troska o odpowiednie warunki życia. »

Architektura to temat rzeka
Architektura to temat rzeka

tekst: Maciej Nitka, Witold Zieliński

Międzynarodowe Biennale Architektury Kraków 2019 już za nami. Za hasło przewodnie tegorocznego wydarzenia, które odbyło się w dniach 8–9 października, przyjęto Połączenia – Miasto i Rzeka. Organizatorem był Oddział Krakowski Stowarzyszenia Architektów Polskich, a gospodarzem – Miasto Kraków. »

Nowości Warsztatu Architekta
Nowości Warsztatu Architekta

tekst: Maciej Nitka

W ostatnim czasie na portalu WarsztatArchitekta.pl, prowadzonym przez Małopolską Okręgową Izbę Architektów RP, wprowadziliśmy kilka nowych działów. Zapraszamy do korzystania z nich. »

WYSTAWA NA STULECIE BAUHAUSU
WYSTAWA NA STULECIE BAUHAUSU

tekst:

Jeszcze do 18 grudnia w Galerii Arsenał w Białymstoku można oglądać wystawę Do zobaczenia po rewolucji! To ekspozycja poświęcona obchodzącej w tym roku stulecie najważniejszej awangardowej uczelni artystycznej XX wieku, założonej przez architekta Waltera Gropiusa. »

UKAZAŁ SIĘ PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY PO WILNIE
UKAZAŁ SIĘ PRZEWODNIK ARCHITEKTONICZNY PO WILNIE

tekst: Redakcja

Wydana w październiku przez Fundację Centrum Architektury książka Wilno. XX-XXI wiek. Przewodnik architektoniczny proponuje inne – niż większość tego typu publikacji – spojrzenie na to miasto. Zamiast przedrozbiorowej aplety zabytków przedstawia ważne obiekty XX-wiecznej architektury. »

ZGŁOSZENIA DO KONKURSU „SZKICE ARCHITEKTONICZNE”
ZGŁOSZENIA DO KONKURSU „SZKICE ARCHITEKTONICZNE”

tekst: Redakcja

Jeszcze do 16 grudnia 2019 r. można przesyłać prace w ramach Szkiców Architektonicznych. Celem organizowanego przez Izbę Architektów RP i Budmę konkursu dla uczniów i studentów jest prezentacja umiejętności posługiwania się tradycyjnymi technikami warsztatowymi. Tegorocznym tematem jest „Człowiek – Architektura - Środowisko”. »

(NIE)ZAPOMNIANE ARCHITEKTKI
(NIE)ZAPOMNIANE ARCHITEKTKI

tekst: Redakcja

22 listopada miała miejsce premiera książki Pionierki. To kolejna, czwarta już, publikacja z serii Architektura jest najważniejsza i stanowi ona kontynuację tematyki 2. tomu pt. Architektki. Książka jest zbiorem esejów o zapomnianych dziś prekursorkach urbanistyki i architektury nowoczesnej Polski. »

„RUCHOME/NIERUCHOME” W KRAKOWIE
„RUCHOME/NIERUCHOME” W KRAKOWIE

tekst: Redakcja

Od 6 do 31 grudnia 2019 roku w Galerii Architektury GAGA w Krakowie będzie można oglądać ekspozycję „Ruchome/Nieruchome”, poświęconą architekturze autorstwa Roberta Koniecznego i pracowni KWK Promes. Zaprezentowane zostaną na niej obiekty, w których mobilność to istotny element koncepcji projektowej, w tym: Centrum Dialogu Przełomy w Szczecinie, Dom Bezpieczny, Arka Koniecznego, Dom kwadrantowy. »

OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA NA BUDMIE
OCHRONA PRZECIWPOŻAROWA NA BUDMIE

tekst: Redakcja

Stowarzyszenie Wykonawców Dachów Płaskich i Fasad DAFA zaprasza na IX konferencję naukowo-techniczną Ochrona przeciwpożarowa w obiektach budowlanych – aspekty projektowe i wykonawcze. Spotkanie odbędzie się 5 lutego podczas Międzynarodowych Targów Budownictwa i Architektury BUDMA. »

W POSZUKIWANIU ARCHITEKTEK
W POSZUKIWANIU ARCHITEKTEK

tekst: Redakcja

23 listopada na polskim rynku ukazała się książka Despiny Stratigako Gdzie są architektki? Podejmuje ona temat wykluczenia kobiet z dyskursu zawodowego. »

NAGRODA IPC IAKS DISTINCTION 2019
NAGRODA IPC IAKS DISTINCTION 2019

tekst: Redakcja

Kärcher Hala 100-lecia KS Cracovia 1906 z Centrum Sportu Niepełnosprawnych autorstwa Biura Projektów Lewicki Łatak otrzymała właśnie kolejną nagrodę. Po Grand Prix Nagrody Roku 2018 SARP oraz Grand Prix VIII edycji Nagrody Architektonicznej POLITYKI budynek zdobył IPC IAKS Distinction 2019, przyznawane co dwa lata przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski (IOC), Międzynarodowy Komitet Paraolimpijski (IPC) oraz Międzynarodowe Stowarzyszenie dla Sportów i Czasu Wolnego (IAKS). »

WYSTAWA GDYNIA – TEL AWIW W POLIN
WYSTAWA GDYNIA – TEL AWIW W POLIN

tekst: Redakcja

Do 3 lutego w Muzeum Historii Żydów Polskich POLIN w Warszawie otwarta jest wystawa kuratorowana przez Dr Artura Tunikowskiego i Ewę Witkowską. Zorganizowano ją w związku z obchodami 100-lecia powstania miasta Gdyni, 110-lecia założenia Tel Awiwu i 100-lecia otwarcia Bauhausu. To podróż po nadmorskich miastach wybudowanych niemal od podstaw na początku XX wieku. »

ANTALIS INTERIOR DESIGN AWARD
ANTALIS INTERIOR DESIGN AWARD

tekst: Redakcja

Do 31 stycznia 2020 roku można zgłaszać swoje prace na konkurs Antalis Interior Design Award. Jest on skierowany do architektów, projektantów wnętrz, agencji projektowych, szkół projektowania, drukarzy i właścicieli marek, którzy chcą wyróżnić urzeczywistnione już projekty w kategoriach: hotel/restauracja, handel detaliczny, biuro, dom, budynek publiczny, tekstylia i folia architektoniczna. »

WE WROCŁAWIU ARCHIWIZUJĄ PRZYSZŁOŚĆ ARCHITEKTURY
WE WROCŁAWIU ARCHIWIZUJĄ PRZYSZŁOŚĆ ARCHITEKTURY

tekst: Redakcja

Do 2 lutego 2010 r. można oglądać wystawę „Terra X [- ∞]. Archiwum Przyszłości”. Wystawa w Muzeum Architektury we Wrocławiu, kuratorowana przez Małgorzatę Devosges-Cuber i Michała Dudę, odwołuje się do stworzonej w 1975 roku przez Stefana Müllera koncepcji Terry X powstałej z powodu wieszczonej w latach 70. ekologicznej katastrofy, która miała nastąpić w 2030 roku. »

ARCHITEKTURA ZARYSOWANA W KOMIKSIE
ARCHITEKTURA ZARYSOWANA W KOMIKSIE

tekst: Redakcja

Ukazała się właśnie książka Eileen Grey. Dom pod słońcem, autorstwa Charlotte Malterre-Barthes, Zosi Dzierżawskiej. To polska wersja komiksu opowiadającego o modernistycznej projektantce Eileen Grey, współautorce architektonicznej ikony – willi E-1027. »

ARCHITECTURE BUDMA AWARD
ARCHITECTURE BUDMA AWARD

tekst: Redakcja

Do 9 stycznia 2019 roku organizatorzy konkursu Architecture BUDMA Award – Międzynarodowe Targi Poznańskie oraz Izba Architektów RP – czekają na zgłoszenia najlepszych realizacji. Nagrodzone zostaną budynki lub ich zespoły, przestrzenie publiczne, obiekty małej architektury i elementów integralnie związane z formą architektoniczną. »

Z:A 69

Twarze samorządności okręgowej – SWOIA RP
Twarze samorządności okręgowej – SWOIA RP

tekst: SWOIA RP

W ramach cyklu „Okręgowe Izby Architektów” tym razem przedstawiamy reprezentantów samorządu w województwie świętokrzyskim. »

VADEMECUM ARCHITEKTA – przed rozpoczęciem budowy, cz. II
VADEMECUM ARCHITEKTA – przed rozpoczęciem budowy, cz. II

tekst: Stanisław Łapieński Piechota

Niezmiernie ważną częścią organizacji prac przygotowawczych przed rozpoczęciem budowy lub prowadzeniem robót budowlanych są kwestie bezpieczeństwa. Pisze o nich arch. Stanisław Łapieński-Piechota w drugim odcinku swojego cyklu. »

SPRZYJA NAM NIE TYLKO WIATR - rozmowa z Radosławem Popławskim
SPRZYJA NAM NIE TYLKO WIATR - rozmowa z Radosławem Popławskim

tekst: Magdalena Mojduszka

Pokonujemy kolejne fale, odwiedzamy fascynujące miejsca, obserwujemy różnorodną przestrzeń nieznanych wcześniej miast, dostrzegamy ciekawe detale architektoniczne czy unikatową urbanistykę. To wszystko rozwija naszą wrażliwość i świadomość projektową. »

RING- Czy bariery w przestrzeni są dowodem braku wrażliwości projektantów?
RING- Czy bariery w przestrzeni są dowodem braku wrażliwości projektantów?

tekst: Justyna Nowik-Borowska, Krzysztof Łukanowski, Wojciech Gwizdak

Czy bariery w przestrzeni są dowodem braku wrażliwości projektantów? Czy humanistyczna postawa architekta to tylko marzenie, czy aż rzeczywistość? »

Architekt i jego praca, cz. III
Architekt i jego praca, cz. III

tekst: Waldemar Jasiewicz

Kiedy już więcej wiemy o złożoności współpracy architekta z inwestorem, pora na zapoznanie się z różnymi rodzajami umów. W tym odcinku napisano więcej o umowach na opracowanie analiz przedprojektowych oraz studium programowo-przestrzennego. »

(NIE)DOSTĘPNOŚĆ
(NIE)DOSTĘPNOŚĆ

tekst: Piotr Żabicki

Misją zawodu architekta jest nie tylko tworzenie pięknych form realizujących potrzeby inwestora, lecz także walka z wykluczeniem społecznym w przestrzeni. »

Architektura to dialog pokoleń
Architektura to dialog pokoleń

tekst: Magdalena Mojduszka

Intensywność procesu starzenia się społeczeństwa sprawia, że przestrzeń powinna stanowić platformę integracji, dostępną dla różnych grup, także wiekowych. Coraz liczniejsze, choć niekiedy raczkujące, przykłady udowadniają, że architektura może być w tym dojrzała. »

Warszawskie standardy dostępności
Warszawskie standardy dostępności

tekst: Sławomir Potapowicz

Współczesne społeczeństwo powinno być wrażliwe na potrzeby osób z niepełnosprawnościami i innych wykluczonych z przestrzeni grup społecznych. Aby możliwe było kształtowanie świadomości obywateli, musi ona jednak najpierw wybrzmieć w głowach włodarzy miast. Jak to wygląda w Warszawie? »

Miejskość miasta
Miejskość miasta

tekst: Bożena Nieroda, Wojciech Gwizdak

Wprowadzone po II wojnie światowej przepisy, unifikujące dla miast i wsi zasady odnoszące się do budowania w granicy działki, negatywnie wpłynęły na tkankę miejską. Mimo wielu późniejszych zmian legislacyjnych obowiązujące dziś prawo wymaga w tej kwestii daleko idących modyfikacji. »

Projektowanie uniwersalne: dobre przykłady
Projektowanie uniwersalne: dobre przykłady

tekst: Michał Brutkowski

Projektowanie dostępne nie ogranicza się jedynie do zaprojektowania rampy przy schodach, większych toalet i miejsc postojowych. Nabiera ono szczególnego znaczenia w kontekście dostosowania istniejących budynków do potrzeb osób z różnymi niepełnosprawnościami. »

Mieszkać u siebie mimo wieku – jak zaprojektować mieszkanie dla seniora?
Mieszkać u siebie mimo wieku – jak zaprojektować mieszkanie dla seniora?

tekst: Agnieszka Cieśla, Jan P. Cieśla

Coraz częściej pojawiają się głosy, że dla ludzi starszych korzystniejsze jest przebywanie we własnym mieszkaniu niż w domu opieki. Aby jednak mogli oni komfortowo i bezpiecznie żyć na swoim, niezbędne jest odpowiednie przystosowanie lokalu. »

Architektura z ludzką twarzą
Architektura z ludzką twarzą

tekst: Karolina Matysiak

Naszą przestrzeń znaczą wyspy bogactwa i rejony biedy. Co mogą zrobić architekci w celu likwidacji barier  i wyrównania dostępu do cywilizacyjnych dóbr? »

To nie jest (jeszcze) kraj dla wszystkich ludzi
To nie jest (jeszcze) kraj dla wszystkich ludzi

tekst: Ewa Kuryłowicz

Świadomość słuszności, a co za tym idzie konieczności równego traktowania wszystkich adresatów naszych poczynań, zwiększa się z każdym rokiem. Dotyczy to zarówno promocji terminów „projektowanie uniwersalne” czy „projektowanie dla wszystkich” oraz nadawania im praktycznego znaczenia, jak i rosnącej liczby uregulowań prawnych i zwyczajowych, które są coraz szerzej wprowadzane przez samorządy, a ostatnio również władze centralne. »

Architektura przyjazna seniorom
Architektura przyjazna seniorom

tekst: Łukasz Mazur

„Srebrna gospodarka” – tak określany jest rynek inwestycji budowlanych oraz usług i dóbr skierowanych do osób starszych. To nowość w naszym kraju, dająca projektantom przestrzeń do tworzenia interesującej i innowacyjnej architektury. Ubogi do tej pory polski rynek mieszkań przeznaczonych dla seniorów obecnie stopniowo się rozwija i oferuje coraz ciekawsze, bardziej zróżnicowane możliwości. »

Checklista projektowania dostępnego
Checklista projektowania dostępnego

tekst: Piotr Żabicki

Zgodnie z ideami projektowania uniwersalnego przestrzeń należy tworzyć jako dostępną i dostosowaną dla osób z niepełnosprawnościami: ruchowymi, wzrokowymi i słuchowymi. Zakres niezbędnego minimum określają obecnie przepisy prawa, jednak aby zapewnić optymalną dostępność, musimy posiłkować się nieobowiązkowymi standardami, a przede wszystkim wrażliwością i wyobraźnią. »

Ograniczenie strat ciepła budynków
Ograniczenie strat ciepła budynków

tekst: Jerzy Bogdan Zembrowski

Od 1 stycznia 2014 roku w Unii Europejskiej obowiązują nowe wymagania techniczne WT znacznie zmniejszające energochłonność wszystkich rodzajów budynków wymagających ogrzewania. Mogą być one dla architekta wyzwaniem. »

Przystosowywanie dla nieprzystosowanych
Przystosowywanie dla nieprzystosowanych

tekst: Piotr Średniawa

Nie zdajemy sobie sprawy, że wszystkie architektoniczne utrudnienia mają wymiar nie tylko fizycznych barier. Czynią one niepełnosprawnych obywatelami drugiej kategorii, powodują wykluczenie i dyskomfort psychiczny. Bariery architektoniczne, transportowe i techniczne znacznie ograniczają dostęp do rynku pracy, szkół, uczelni, budynków usługowych i użyteczności publicznej, a także obiektów służby zdrowia. »

IGP-Living Surfaces I HOTEL PURO KRAKÓW Kazimierz
IGP-Living Surfaces I HOTEL PURO KRAKÓW Kazimierz

tekst: Asw Architekci Ankiersztajn Stankiewicz Wroński, Igp Pulvertechnik Polska Sp. Z O.o.

Seria produktów LivingSurfaces to reakcja firmy IGP na trend „żywych” powierzchni, czyli świadomie niejednorodnych pod względem rozłożenia pigmentu lub efektu. Podczas gdy poszczególne półfabrykaty muszą spełniać surowe wymogi pod względem niezmienności materiałowo-technicznej i koloru, większość kilkuskładnikowych kombinacji farb proszkowych o charakterystycznych efektach może wykazywać indywidualne i widoczne wariancje poszczególnych partii produkcyjnych na podobieństwo bloków skalnych z tego samego kamieniołomu. »

Systemy przeciwpożarowe od ALUPROF
Systemy przeciwpożarowe od ALUPROF

tekst:

Szklane budynki budzą zachwyt dzięki efektownym systemom aluminiowym. Solidna konstrukcja profili, lśniące tafle szkła oraz nowoczesna forma tworzą wyjątkowy efekt architektoniczny. Firma ALUPROF w swoim portfolio ma właśnie takie inwestycje, przykuwające uwagę nietypowym wyglądem i nienaganną estetyką, coraz częściej dzięki zastosowanych w nich systemach przeciwpożarowych. »

W kierunku zapewnienia dostępności
W kierunku zapewnienia dostępności

tekst: Przemysław Herman

W urzędach i innych podmiotach z sektora publicznego mają zniknąć bariery architektoniczne i cyfrowe, powstanie też Fundusz Dostępności, z którego finansowane będą usprawnienia w już istniejących obiektach dla osób o szczególnych potrzebach. Jesteśmy o krok od wejścia w życie ustawy o zapewnieniu dostępności, przełomowej z punktu widzenia projektowania i modernizacji budynków instytucji publicznych. »

Stulecie polskiej architektury
Stulecie polskiej architektury

tekst: Dominik Witaszczyk

Tożsamość. Sto lat polskiej architektury to pięć wystaw zorganizowanych przez NIAiU w pięciu miastach Polski, z których każda przygląda się innemu fenomenowi architektonicznemu po 1918 rok. »

Z:Aświecenie architektury
Z:Aświecenie architektury

tekst: Tomasz Klimek

Percepcja architektury odbywa się głównie za pomocą wzroku, którego nośnikiem jest światło. Projektowanie oświetlenia to także kreowanie wizualnego odbioru architektury i przestrzeni. Podczas tego procesu powinniśmy również uwzględnić potrzeby osób z niepełnosprawnościami wzrokowymi. »

Z:A 68

Twarze samorządności okręgowej - ZPOIA RP
Twarze samorządności okręgowej - ZPOIA RP

tekst: ZPOIA RP

Kontynuując cykl „Okręgowe Izby Architektów”, w tym numerze Z:A pokazujemy, kto stoi za działaniami naszego samorządu w województwie zachodniopomorskim. »

Archikariat
Archikariat

tekst: Piotr Średniawa

Startując w przetargach z kryterium najniższej ceny i wykonując projekt o niskim standardzie, wpisujemy się w cechę prekariatu, którą są zbyt wysokie kwalifikacje w stosunku do wykonywanych zadań. »

Piękno - spójność - długowieczność
Piękno - spójność - długowieczność

tekst: Bartosz Kowal

„Niemczyk i Zumthor twierdzą jednogłośnie – architektura nie ma szans z naturalnym pięknem świata. Jedynym rozwiązaniem jest poszukiwanie harmonii i odpowiedniej miary”. »

Kryzys gospodarki przestrzennej
Kryzys gospodarki przestrzennej

tekst: Adam Kowalewski

Kryzys gospodarki przestrzennej w Polsce narasta od wielu lat. Brak racjonalnej polityki przestrzennej i wady planowania przestrzennego są przedmiotami powszechnej oraz uzasadnionej krytyki. Najpełniejszą i najszerzej udokumentowaną ocenę tego stanu przedstawia najnowszy raport Komitetu Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN. »

Absolutorium dla Krajowej Rady IARP
Absolutorium dla Krajowej Rady IARP

tekst: Karolina Matysiak

W połowie czerwca w siedzibie IARP w Warszawie odbył się XIII Sprawozdawczy Krajowy Zjazd Izby Architektów RP. Trzynastka nie okazała się pechowa:podczas dwóch dni przyjęto sprawozdania organów KIA oraz udzielono absolutorium obecnej KRIA RP »

Betonoza w polskich miastach
Betonoza w polskich miastach

tekst: Radosław Żubrycki

W naszych miastach, szczególnie na placach i skwerach, widać coraz mniej zieleni. Często nie stoi za tym zła wola czy brak wiedzy zarządzających, lecz chaotycznie zrealizowana infrastruktura. »

Mistrzowska organizacja przestrzeni
Mistrzowska organizacja przestrzeni

tekst: Łukasz Pancewicz, Monika Arczyńska

W Polsce projektowanie urbanistyczne powraca po latach jako zadanie wymagające nie tylko znajomości planistycznych zasad, lecz także warsztatu. Rzadko, ale pojawiają się pierwsze zlecenia na wielobranżowe koncepcje nowych dzielnic mieszkaniowych. Za granicą takie projekty od dawna zamawiają zarówno klienci publiczni, jak i prywatni. Nie zawsze są to jednak zadania typowe dla pracowni architektonicznych. »

Zabudowa śródmiejska. Reaktywacja?
Zabudowa śródmiejska. Reaktywacja?

tekst: Bożena Nieroda, Wojciech Gwizdak

Chociaż pomysł, by zabudowę śródmiejską określać na poziomie planów miejscowych i studiów, jest z pewnością słuszny, to zaszwankowało wykonanie. Nie skoordynowano zmiany wt z nowelizacją ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym i nie spojrzano na problem oczami urbanistów. »

Przestrzeń wrażeń
Przestrzeń wrażeń

tekst: Magdalena Mojduszka

Emocje naznaczają przestrzeń, dlatego warto od początku budować wrażliwość estetyczną młodego pokolenia – ta myśl była zaczątkiem powstania i realizacji programu Izby Architektów RP – „Kształtowanie Przestrzeni”. Tematem tegorocznego konkursu podsumowującego VI już edycję programu była „Mapa Wrażeń”. »

VADEMECUM ARCHITEKTA – przed rozpoczęciem budowy, cz. I
VADEMECUM ARCHITEKTA – przed rozpoczęciem budowy, cz. I

tekst: Stanisław Łapieński Piechota

„Można z całą pewnością stwierdzić, że po latach ograniczania roli architektów tylko do projektowania i sprawowania nadzoru autorskiego odzyskali... »

RING - Kto powinien podejmować decyzje planistyczne?
RING - Kto powinien podejmować decyzje planistyczne?

tekst:

Na ile decyzje planistyczne i urbanistyczne powinny być podejmowane przez profesjonalistów, a na ile przez polityków? »

Architekt i jego praca, cz. II
Architekt i jego praca, cz. II

tekst: Waldemar Jasiewicz

„Inwestor, zlecając projekt architektowi, który w swoim dorobku projektowym ma wiele podobnych realizacji, może spodziewać się, że projektant o zawężonej specjalizacji jest w stanie znacznie sprawniej... »

Od skaliczłowieka do skali metropolii
Od skaliczłowieka do skali metropolii

tekst: Grzegorz Chojnacki, Krzysztof Kafka, Karina Klińska, Marta Smagacz-Poziemska

Od detalu do małej architektury, od małej architektury do przestrzeni publicznej, od przestrzeni publicznej do... doskonałości [...] Jaka jest skala naszych możliwości? Opowiadają urbaniści, architekci oraz socjolog. »

Nieuchwytna ale ważna - mała architektura w krajobrazie miasta
Nieuchwytna ale ważna - mała architektura w krajobrazie miasta

tekst: Wojciech Kacperski

„Tradycja myślenia o małej architekturze jako formie sztuki w przestrzeni publicznej jest w Polsce długa – sięga jeszcze lat powojennych. Niestety pozostaje dość niszowa i obejmuje w zasadzie tylko wąskie kręgi eksperckie” »

Fizyka budowli
Fizyka budowli

tekst: Jerzy Bogdan Zembrowski

Lekceważenie i pomijanie praw fizyki budowli leży u podstaw rażących, masowych błędów w projektach, powielanych podczas robót. Mimo możliwości dokładnej analizy stanów cieplno-wilgotnościowych oraz energetycznych, jakie dają najnowsze techniki komputerowe, nadal nie jest ona powszechnie praktykowana. »

Remedium:nowa urbanistyka?
Remedium:nowa urbanistyka?

tekst: Maciej Mycielski

„Nowa Urbanistyka […] powstała w latach 70. i 80. poprzedniego wieku jako odpowiedź środowiska architektów ze Stanów Zjednoczonych na ogólne zjawisko rozpadu miasta. Chcieli oni stworzyć plany działania, które przywróciłyby zespołom miejskim kompaktowość, polegającą m.in. na tym, że są one dostępne dla pieszych, mają różnorodne funkcje na każdym obszarze, tworzą wartość inwestycyjną i przyczyniają się do ochrony środowiska” »

Z:A 67

Architekt – twórca czy manager ?
Architekt – twórca czy manager ?

tekst: Marek Kamiński

Umiejętności architekta związane z organizacją i zarządzaniem projektem w przebiegu procesu inwestycyjnego są nieocenione dla powodzenia realizacji. Mają też niemały wpływ na jakość architektury. »

Sami sobie winni
Sami sobie winni

tekst: Renata Święcińska

Wielu z nas w swoim życiu zawodowym spotkało się z patologicznym zjawiskiem tzw. klepania, które zdecydowanie ma charakter wielobranżowy. Co to w praktyce oznacza i czy naprawdę zdajemy sobie sprawę ze skutków takiego procederu? Przeprowadziłam miniankietę w małomiasteczkowym środowisku projektowym, która doprowadziła mnie do poniższej refleksji. »

Codzienność zaprojektowana po mistrzowsku
Codzienność zaprojektowana po mistrzowsku

tekst: Igor Łysiuk

Prowadzenie pracowni projektowej wymaga nie tylko wiedzy architektonicznej, lecz także orientacji z zakresu zarządzania i ekonomii. O to, jak udaje się to przedsięwzięcie, zapytaliśmy szefów kilku uznanych pracowni: Andrzeja M. Chołdzyńskiego (AMC – Andrzej M. Chołdzyński Sp. z o.o.), Stanisława Deńkę (Wizja Sp. z o.o.) i Szymona Wojciechowskiego (APA Wojciechowski Sp. z o.o.). »

RING - Czego nie uczą szkoły architektury?
RING - Czego nie uczą szkoły architektury?

tekst: Agata Twardoch, Borys Czarakcziew, Antoni Domicz, Jan Słyk, Jakub Szczęsny, Jerzy Szczepanik-Dzikowski, Jakub Krzysztofik, Maciej Jagielak

Co zrobić, aby edukacja architektoniczna spełniała oczekiwania zarówno pracodawców, jak i studentów? Co jest ważniejsze: umiejętność poszukiwania idei czy biegłość techniczna? »

Z:A 0

CAM Nowolipie – przykład architektury dojrzałej
CAM Nowolipie – przykład architektury dojrzałej

tekst: Redakcja

Najpierw przedszkole, od 1992 roku dzienny dom pobytu dla osób starszych „Ośrodek Nowolipie”, a od 2018 – Centrum Aktywności Międzypokoleniowej „Nowolipie”. Budynek u zbiegu dwóch dużych arterii – al. Solidarności i al. Jana Pawła II w Warszawie przeszedł długą drogę zanim stał się tym, czym jest teraz. »